→ Başlığın diğer anlamları için Hayvanlar (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Vikipedi:Taksokutu
Hayvanlar
Bilimsel sınıflandırma
Domain: Eukaryota (Ökaryotlar)
Alem: Animalia (Hayvanlar)
Linnaeus, 1758
Altalemler
* Agnotozoa - Basit hayvanlar
* Eumetazoa - Gerçek dokusu olanlar
* Parazoa - Gerçek dokusu olmayanlar
Hayvan, canlılar dünyasının ökaryotlar (Eukaryota) üst âlemindeki hayvanlar (Animalia) âleminde sınıflanan canlıların ortak adıdır. "Hayvan" sözcüğü, günlük kullanımda esasen insan dışı hayvanları ifade etmek için kullanılırsa da biyolojik bağlamda insanı da içerir. Hayvanlar âleminin bilimsel ve Latince adı olan "Animalia" terimi ise yine Latince olan ve "yaşayan" ya da "ruh" anlamına gelen animadan türetilmiş animal sözcüğünün çoğuludur. Hayvanlar âlemini tanımlayan bir başka Latince bilimsel terim de Metazoa'dır.
Genellikle çevrelerine uyum sağlayan ve diğer canlılarla beslenen çokhücreliler alemidir. Vücutları, embriyonun bazı metamorfozlar geçirmesiyle gelişir. Ökaryotik çok hücreli organizmalardır. Besinlerini genel olarak sindirerek alırlar.
Hayvanların birçoğu hareketlidir ve bitkilerde tipik olan kalın hücre duvarları genellikle yoktur. Embriyonik gelişim esnasında büyük ölçülerde hücresel göçler ve doku organizasyonları görülür. Üremeleri primer (birincil) olarak seksüeldir; diploit kromozom taşıyan dişi ve erkekler mayozla haploit kromozomlu gametleri, bunlarda birleşerek diploid zigotu oluşturur.
1,5 milyondan fazla yaşayan türü tanımlanmıştır, fakat gerçek miktarın bazılarına göre 20 milyon, bazılarına göre de 50 milyondan fazla olduğu sanılmaktadır.
Konu başlıkları
[gizle]
* 1 Tarihçe
* 2 Üreme ve gelişme
* 3 Basit sınıflandırma
* 4 Ayrıca bakınız
* 5 Dış bağlantılar
Tarihçe [değiştir]
İnsanoğlunun isim kullanmaya başlaması sistematiğin başlangıç noktası olarak kabul edilir. MÖ 383-322 yıllarında Aristo "hayvanlar yaşam şekillerine, hareketlerine, vücut yapılarına, alışkanlıklarına göre sınıflandırılabilir" diyerek bu bilimin temelini oluşturur. Bu düşünce 2000 yıl sürmüştür.
1627-1705 yıllarında John Ray sınıflandırmada doğal sistemi ileri sürmüştür. Linne yazdığı Systema Natura adlı kitabıyla zoolojik nomenklatürün başlangıcını oluşturmuştur. Linne'nin çalışmaları birçok sistematikçiyi etkilemiş, hatta bir sonraki yüzyıla da damgasını vurmuştur. Bu nedenle Linne taksonominin babası olarak kabul edilmiştir.
100 yıl sonra Charles Darwin evrim teorisi ile tüm çalışmaları etkilemiştir. 1866'da Haeckel'in filogenetik ağaç sistemi sistematikçilere yararlı oluştur. Bu dönem taksonominin en önemli periyodu olmuştur. Hergün yeni cinsler, takımlar ortaya çıkmıştır. Daha sonraki yıllarda sadece türler düzeyinde alışmalar yapılmıştır.
Mendel kanunlarının bulunmasıyla önce genetiğin, sonra populasyon genetiğinin gelişimi gerçekleşmiş, günümüzde sistematik çalışmalarda moleküler düzeye inilmiştir. Günümüzde tanımlanmış ve sınıflandırılmış 1.350.000 tür olduğu bilinmektedir. Bunların 1.300.000'ini omurgasızlar oluşturmaktadır. İnek kalan fosillerle birlikte 65.000 tür Chordata şubesinde incelenmektedir. Günümüzde yaşayan yaklaşık 43.000 kordalı bulunmaktadır. Bunun 42.000'i Vertebrata'ya, 1000 kadarı da ilkel kordalılara aittir.
Üreme ve gelişme [değiştir]
Hemen hemen tüm hayvanlar çiftleşerek ürerler.Yetişkinler diploid ya da polidiploiddir. Herbirinin kendine has üreme hücresi vardır. Bir çok hayvan çiftleşerek üremeye yatkındır.
Bir çok hayvan güneş ışığı enerjisini dolaylı yollardan kullanarak gelişir, büyür. Hayvanların aksine bitkiler bu ışığı [Fotosentez] ile doğrudan basit şekerler üretmek için kullanır. Bitkiler, havadan aldığı karbon dioksit (CO2) ve topraktan aldığı su (H2O) moleküllerini ışık enerjisini kullanarak kimsayal bir rekasiyon sonucu Glikoz şekeri (C6H12O6) dönüştürür ve son olarak açığa Oksijen çıkar (O2). Elde edilen bu bu şeker daha sonra bitkinin büyümesi için kullanılır. Hayvanlar bu bitkileri yediklerinde ya da bu bu bitkileri yiyen hayvanları yediklerinde bitkilerin içinde bulunan şekeri almış olurlar.
Basit sınıflandırma [değiştir]
* Agnotozoa - Basit hayvanlar
* Omurgasızlar
* Parazoa - Gerçek dokusu olmayanlar
* Placozoa
* Porifera - Süngerler
* Eumetazoa - Gerçek dokusu olanlar
* Radiata - Radial simetrili canlılar
* Bilateria - Bilateral simetrili canlılar
* Omurgalılar
* Acrania - Kafatassızlar
* Hemichordata - Yarı sırtipliler
* Urochordata (Tunicata) - Tulumlular
* Cephalochordata - Başı kordalılar
* Craniata - Gerçek kafataslılar
* Agnatha - Çenesizler
* Gnathostomata - Gerçek çeneliler
* Pisces - Balıklar
* Tetrapoda - Dört üyeliler
* Amphibia - İki yaşamlılar
* Reptilia - Sürüngenler
* Aves - Kuşlar
* Mammalia - Memeliler
Ayrıca bakınız [değiştir]
* Hayvanlar aleminin sınıflandırılması
Dış bağlantılar [değiştir]
* Bilim ve Teknik Canlılar Dünyası
* Hayat ağacı
* Hayvanlar
* Hayvan Sesleri
* Hayvanlar alemi
* Hayvan Sulukları
Wikispecies'te
Hayvanlar
ile ilgili sayfa mevcuttur.
"http://tr.wikipedia.org/wiki/Hayvanlar"'dan alındı
Sayfa kategorileri: Hayvanlar | Biyoloji
Anasayfa 
Perş. Eyl. 25, 2008 8:24 pm tarafından 
